诺尔曼底号遇难记.doc

مەجبۇرىي مائارىپ دەرسلىكى
تىل-ئەدەبىيات
9-يىللىق 2-قىسىم

15.نورماندى ناملىق پاراخوتنىڭ خەتەرگە يولۇقۇشى
诺曼底号遇难记
ھېكايە
ۋېكتور ھېيۇگۇ
(بىرىنچى سائەتلىك دەرس)

تۇرپان شەھەر ئىدىقۇت رايۇنلۇق 1-ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى
ئايشەمگۈل ئابلىز
吐鲁番市高昌区第一中学
阿衣夏木古丽。阿布里孜

15-نورماندى ناملىق پارخوتنىڭ خەتەرگە يولۇقۇشى
ھىيۇگو ژانىرى :ھېكايە
ماتىريال تەھلىلى: بۇ ھېكايە 9-يىللىق تىل ئەدەبىيات دەرسىدىكى ھېكايە بولۇپ، ئوقۇغۇچىلارغا ھېكايىدە ئىپادىلەنگەن مەركىزى ئىدىيىنى ھېس قىلدۇرۇش ۋە ئوقۇش جەريانىدا ئۇلارنىڭ ئۆز ھېسسىياتىنى تاۋلاشقا ئەھمىيەت بېرىش كېرەك.
ئوقۇغۇچىلار تەھلىلى: ئوقۇغۇچىلارنى ھېكايە توغرىسىدا چۈشەنچىگە ئىگە قىلىش شۇنداقلا بۇ ھېكايىنىڭ ئۈزگىچە ئىپادىلەش ئۈسۇلىنى ئۈگۈتۈش مەخسەت قىلىنىدۇ.
ئوقۇتۇش نىشانى
بىلىم ۋە ئىقتىدار نىشانى:
ھېكايىنى ئوقۇپ مەزمۇنىنى چۈشىنىش.ئەسەر ئاپتورى ۋە ژانىرىنى ئەستە ساقلاش؛
ئەسەردە ئەكس ئەتتۈرۈلگەن ئىدىيىنى چۈشىنىش؛
مۇھىم نۇقتا: ئەسەردە ئەكس ئەتتۈرۈلگەن ئىدىيىنى چۈشىنىش؛
قىيىن نۇقتا:. ئىستىلىستىكىلىق ۋاستىلەرنى تېپىش ۋە ئۇلارنىڭ رولىنى بىلىش؛
مۇھاكىمە ۋە مەشىق سوئاللىغا توغرا جاۋاپ بېرەلەيدىغان بولۇش؛
ھېسىيات ۋە قىممەت قارشى نىشانى:
خەلق مەنپەئىتىنى ھەممىدىن ئۈستۈن بىلىش روھىنى يېتىلدۈرۈش،تىرىشىپ ئوقۇپ ۋەتەن خەلىقىگە جاۋاپ قايتۇرۇش ئىرادىسىنى چېڭىتىش .
ئوقۇتۇش ئۇسۇلى: ئۈلگە ئارقىلىق يېتەكلەش،مۇھاكىمە ۋە تەھلىلگە ئويۇشتۇرۇش ،مەشق ئارقىلىق مۇستەھكەملەش .
ئۈگۈنۈش شەكلى : ئىزدىنىپ ئۆگىنىش، ھەمكارلىشىپ ئۆگىنش شەكلى.
ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى :دەرسلىك كىتاپ،ئەدەبىيات نەزىريەسى ۋە ئۇيغۇر تىلىغا دائىر پايدىلنىش ماتىرياللىرى،كۆپ ۋاستىلىق ئوقۇتۇش ئۈسكۈنلىرى.
ئۇسۇل ۋە جەريان: كوللىكتىپ مۇلاھىزىگە تەشكىللەش، يىتەكلەش، ئىلھاملاندۇرۇش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق يىڭى دەرىس مەزمۇنى چۈشەندۈرلىدۇ.
دەرىس سائىتىنى ئورۇنلاشتۇرۇش : بۇ دەرس ئىككى سائەت ئۆتۈلىدۇ .
ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆزلىگىدىن ئۆگىنىش مەزمۇنى:
كىچىك سۇئاللار ئارقىلىق تەھلىلگە يىتەكلىنىدۇ.
ئوقۇتۇش جەريانىنىڭ لايىھىلىنىشى (ئوقۇتۇش مەزمۇنى، ئاساسى بىلىمنى يىغىنچاقلاش ۋە ئىقتىدار سىناش سۇئاللىرى)
1-سائەتلىك دەرس
يېڭى دەرسكە باشلاپ كىرىش:
«تىتانىك ناملىق پاراخوت » ناملىق كىنونى بەش مىنوتلۇق يېرىنى كۆرسىتىش ئارقىلىق يېڭى دەرىسكە باشلاپ كىرىمەن.
.ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئالدىن ئوقۇپ كېلىش ئەھۋالى ۋە ئەسەر ئاپتورى، ژانىرىغا مۇناسىۋەتلىك مەزمۇنلاردىن ماتىرىيال توپلاش
ئەھۋالى تەكشۈرۈپ سوراپ كۆرۈلىدۇ،ياخشىلىرى مۇئەييەنلەشتۈرۈلىدۇ.
2.ئاپتور ھەققىدىكى چۈشەنچە چوڭقۇرلاشتۇرۇلىدۇ.
ۋېكتور ھېيوگو فرانسىيە يازغۇچىسى. فرانسىيە رومانتىزملىق ئەدەبىياتىنىڭ مۇھىم ۋەكىلى. ئۇنىڭ«پارىژدىكى بۈۋى مەريەم چېركاۋى››، «پاجىئەلىك دۇنيا››،‹‹93-يىل›› قاتارلىق ۋەكىللىك رومانلىرى بار.
ئۇنىڭ يېزىقچىلىق ھاياتى 60 يىل داۋام قىلغان .
سۆزلەرگە ئىزاھات
بىر چى : ئۇزۇنلۇق بىرلىكى 33 سانتىمىتىرغا تەڭ.
بىر مىل : ئۇزۇنلۇق بىرلىكى 1.609344 كىلومىتىرغا تەڭ
سەركار : باشلامچى،ئىش بېشى.
كاپىتان : پاراخوت باشلىقى .
تېكست بىر قۇر ئوقۇتۇلۇپ ئەسلىتىلىدۇ.
ھېكايە ۋە ئۇنىڭ ئالاھىدىلىكى ئىخچام چۈشەندۈرۈلىدۇ.
4.ژانىرى ھەققىدىكى مەزمۇنلار كۈچەيتىلىدۇ.
ھېكايە دېگىنىمىز-تىپىك ئەھمىيەتكە ئىگە بولغان تۇرمۇش ھادىسلىرى ئارقىلىق جەمىيەتتىكى بىر مەسلە ياكى ئۆز ھەجىمىگە قارىغاندا كەڭ ۋە مۇرەككەپ مەزموننى چۈشەندۈرۈپ بېرىدىغان ئىپىك ئەسەرلەردۇر.
5.ئۆزلىكىدىن ئۆگىنىشكە يېتەكلەش ۋە سىناش
ئوقۇغۇچىلار كۆنۈكمە ۋە مەشىق سوئاللىرى بويىچە تەھلىلگە يېتەكلىنىدۇ؛
1."نورماندى" ناملىق پاراخۇت قاچان،قانداق ۋاقىتتا يولغا چىققان؟دېڭىزنىڭ ھاۋارايى ئەھۋالى قانداق ئىدى؟
2..توساتتىن قۇيۇق تۇمان ئارىسىدا بىر قارا كۆلەڭگە پەيدا بولدى؟بۇ نېمە؟
3.‹‹نورماندى›› ناملىق پاراخۇتنىڭ كاپىتانى كىم؟
4.ھەممە كىشىلەر قورقۇپ ساراسىمگە چۈشكەن ھايات-ماماتلىق پەيتتە كاپىتان خارۋىرمۇ قورقتىمۇ؟
5.كاپىتان خارۋىر جىددىي ئەھۋالدا ئالدى بىلەن نېمىنى ئويلىدى؟
6.كاپىتان خارۋىر ئادەم قۇتقۇزۇشتا قانداق كەسكىنلىك بىلەن قوماندانلىق قىلدى؟
دەرسخانا مەشقى
1. كاپىتاننىڭ بىر ئېغىز سۆزىدىن كېيىن، ھەممە ئادەم جېمىپ قالدى. ئۇنىڭ ئىرادىسىگە خىلاپلىق قىلىدىغان بىرمۇ ئادەم چىقمىدى.
تۇيۇقسىز كەلگەن تالاپەت ئالدىدا كاپىتان ئۆزىنى قانداق تۇتتى ۋە قانداق قۇربان بولدى؟
2.‹‹كاپىتان خارۋىر يەنىلا ئۆز ئورنىدا مەزمۇت تۇراتتى.ئۇ بىرەر قول ئىشارىتىمۇ، بىرەر ئېغىز گەپمۇ قىلمىدى، تىك تۇرغىنىچە پاراخۇت بىلەن بىللە دېڭىزغا غەرق بولدى.››
كاپىتان چۆكۈپ كىتىشتىن ئىلگىرى ئۆزىنى قۇتقۇزۇشقا ئامالسىزمىدى؟نېمە ئۈچۈن؟
3.كاپىتان خارۋىر باش ياردەمچى ئوئاكېلېيغا:«قايسى ئەر نۇمۇس قىلماي ئاياللارنىڭ ئالدىغا ئۆتۈۋالسا ، ئېتىۋىتىڭ» دەيدۇ.
ئەرلەرنىڭ ئەنە شۇنداق ئەھۋال ئاستىدا ئاياللارنىڭ ئالدىغا ئۆتۈۋېلىشى نۇمۇس قىلىدىغان ئىشمۇ؟ سىزنىڭچە قانداق قىلىش كېرەك؟
4.كاپىتان خارۋېر قانداق ئوبراز؟
دەرستىن خۇلاسە
سىز بۇ تېكىستنى ئۆگەنگەندىن كېيىن نېمىلەرنى چۈشەندىڭىز؟
دوسكا لايىھەسى:
15-نورماندى ناملىق پارخوتنىڭ خەتەرگە يولۇقۇشى
ھىيۇگو ژانىرى :ھېكايە
تاپشۇرۇق :
"ماس قەدەملىك مەشىق"كىتابىدىكى مەشىقلەرنى ئىشلەپ كېلىش.

دەرسلىك بايلىقى :دەرسلىك كىتاپ ،‹ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوقۇتۇش قوللانمىسى›،‹شىنجاڭ مائارىپ ئوقۇتۇش بايلىقى مۇنبىرى›دىن پايدىلىنىپ تۇزۇلدى.
دەرىستىن كېيىنكى ئويلىنىش :
2017-يىلى 3-ئاينىڭ 11-كۈنى
ئىدىقۇت رايونلۇق 1-ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى ئايشەمگۈل ئابلىز.